12e SS-Panzer Divisie "Hitlerjugend"

…en dan was ons geluk over. We passeerden een groep van de Hitlerjugend...ze vochten als maniaken...ze wilden zich gewoon niet overgeven...we moesten ze allemaal doden...het was verschrikkelijk. (Britse soldaat, D-Day) 

BEVELHEBBERS:

BRIGADEFUHRER FRITZ WITT............. MAART 1943-JUNI 1944

OBERFUHRER KURT MEYER................. JUNI 1944-AUGUSTUS 1944

OBERFUHRER HUGO KRAAS.................. NOVEMBER 1944-MEI 1945

Dit was de eerste SS formatie die in actie zou gaan in Normandië.   Zijn jonge soldaten, gerecruteerd uit de Hitlerjeugd organisatie, vochten wreed tegen infanterie en tanks.  Daardoor kregen ze een gevreesde reputatie bij de Britten en Canadezen waartegen ze vochten.  Gevormd in Juni 1943 als een Panzer grenadier formatie, klom Hitlerjugend op tot de status van Panzer Division in Oktober 1943. De recruten kwamen uit de rangen van de Hitlerjugend geboren in 1926.  De recrutering werd een beetje geheim gehouden voor de geallieerden omdat er geruchten rond gingen dat de Duitsers 17 jarigen recruteerde.

De officieren van de 12.SS werden gekozen uit NCO (non-commisioned-officer) en officieren van de Leibstanderte.  De meeste ervan hadden aan het Oostfront gevochten.  Er waren ook officieren van de Whermacht ( meestal zware wapens specialisten) en ook van de Luftwaffe. Gruppenführer Fritz Witt, legde zijn manschappen een harde training op vaak met scherpe munitie. Er werd weinig tijd geschonken aan parades en drill. Zodat de de manschappen vechters en geen soldaten werden. Er werd getraind in België in de streek van Beverlo, Mol, Turnhout, Herentals, Geel.  De divisie had altijd een terkort aan tanks, munitie, brandstof waardoor training niet altijd even gemakkelijk was. Tegen begin 1944 wad de divisie helemaal uitgerust en gevechtsklaar.

Op 1 Juni was de opstelling van de 12.SS: het 12de Panzer Regiment, de 25ste en 26ste Panzer grenadier regimenten, een artillerie regiment, een verkenningsbattalion, een luchtafweerbattalion, een anti-tank battalion, en de gewone servicedetachementen. De divisies sterkte was 20 540 man

520 Officieren (terugval naar 144)

2383 NCO (terugval naar 2192)

17637 andere rangen (te veel 2360)

1103 vrijwilligers (Russische Hiwi's, Italians enz...)

Om 14u30 op 6 Juni 1944, werd de Hitlerjugend losgemaakt van de reserve en opdracht gegeven samen te werken met de 21ste Panzer Division en de Panzer Lehr voor een tegenaanval om 1600 de volgende dag. Het plan om de geallieerden terug in zee te werpen was onwaarschijnlijk.  De 21ste Panzer Division was in een defensie rol verwikkeld, de Panzer Lehr kon nooit op tijd op het slagveld zijn en de Hiterjugend was nog niet op zijn volle sterkt. Het zevende legers aanval werd teruggebracht naar een aanval met de delen van de 12 SS die wel beschikbaar waren: het 25ste Panzer Grenadier Regiment, zijn 2 Panzer Battalion, en zijn 3 artillerie battalion.

Sturmbannführer Kurt ("Panzer") Meyer, die het 25ste Panzer Grenadier Regiment commandeerde, vond dat de Panzer Lehr zijn linker flank niet verdedigde en zond er een sterke groep met het 3de Panzer Grenadier Battalion, zijn anti-tank en flakbattalions, en een verkenningsbattalion. Hun dubbele taak was de linkerflank beschermen en het vliegveld Carpiquet te verdedigen.  Op de rechter flank, te Cambes zat het 1ste battalion samen met de 21ste Panzer Division, het 2de Battalion verdedigde het centrale stuk.

Canadese tanks en infanterie, die dreigden met een flank van het 2de Battalion zorgden ervoor dat de aanval vervroegd moest worden naar 1400. Alhoewel het 1ste en 2de battalion gaten sloegen in de verdediging voldeed het niet aan de eisen van het 7de leger. De divisie blies de aanval af en trok zich terug om zich in een agressieve, defensieve positie te plaatsen. De aanval van het 25ste Panzer Regiment  creeërde een sterke verdedigingslijn, en dit was zonder twijfel de cruciale aanval die voorkwam dat het Britse tweede leger Caen innam op 7 Juni. De volgende dagen kwamen de resten van de divisie aan en werden meteen in de gevechten opgenomen. Verscheidene aanvallen van tanks en Panzergrenadiers met op de rechterflank het 26ste Panzer Grenadier Regiment en op de linker het 25ste Panzer Grenadier Regiment faalden en zorgden er niet voor dat Bayeux verovert werd en dat er terrein gewonnen werd.  Op 14 Juni werd het hoofdkwartier van Witt getroffen door artillerie vuur van de schepen en daardoor werd hij gedood. Hij werd opgevolgd door Kurt "Panzer" Meyer.

Door een geallieerd offensief op 15 Juni werd de Panzer Lehr op de linker flank van de Hitlerjugend teruggedrongen, de 12.SS haalde zelf zijn linker flank terug uit Boislande om te voorkomen dat hun flanken zelf geflankd werden.  Door de zware verliezen werd de divisie sterkte sterk gereduceerd, maar toch hielden ze hun grond.   Maar de geallieerde druk werd te groot.  De aanvallen van de geallieerden zorgden ervoor dat de 12.SS zijn dorpen die ze in de eerste dagen verovert hadden moest prijs geven en terugtrekken.  De gevechten rond Caen doofden uit rond 18 Juni. Door deze kleine rustpauze konden beide partijen zich hergroeperen om nog maar eens de ruines van Caen te veroveren. 

Panther ausf. G van de I./SS-Pz.Rgt 12 te Bretteville-l'Orgueilleuse, dit was de eerste Panther die verloren ging in Normandië

Panther ausf. A van de I./SS-Pz.Rgt 12 in de buurt van Norrey-en-Bessin, vernietigd door een 17 pounder.

Op 16 Juni 1944 had de Hitlerjugend 403 man verloren van alle rangen, 847 gewonden en 63 vermisten en er werden geen vervangingen gezonden. De zelf-opoffering van de soldaten van de Hitlerjugend hadden een belangrijke rol gespeeld in de verdediging van Normandië tussen 6 en 18 Juni. Dit werd nog maar eens duidelijk wanneer het gehele Duitse leger in het Westen gevangen zat in de Falaise poceket. De 12.SS Kampfgruppe "Krause" vocht zo hard dat het er voor zorgde dat de pocket open bleef en dat verschillende divisie er levend uitkwamen. Dit was een geweldigde prestatie als men weet dat de kampfgruppe slechts 200 man telde. De 12.SS hield een gepantserde Canadese formatie tegen waardoor 240.000 Duitser ontsnapten uit de Pocket, maar al hun tanks waren vernietigd en ze lieten 50.000 doden achter en nog eens 200.000 gevangenen.

SS-Obersturmbannführer Wünsche overhandigt een adjudant van zijn
eenheid het ijzeren kruis voor het vernietigen van 5 vijandelijke tanks

Er waren slechts enkele overlevenden van deze gevechten die dan samen met de resten van andere Duitse divisies over de Seine vluchten. De 600 overlevenden van de 12.SS trok zich terug met een handvol voertuigen over de Maas met de Amerikanen op de hielen. Typisch voor de 12.SS was dat ze besloten hadden te wachten en te vechten in Durnal. Zo hielden ze de Amerikanen 36 uren tegen, maar ze moesten zich terugtrekken zodat ze niet geflankt werden door de Amerikanen. Het was hier dat Meyer werd gevangen genomen niet door de Amerikanen maar door een Belgische boer en zijn zoon die hem overleverden aan de Britten. De rest van de 12.SS bereikte de Siegfried Linie.  Ze hadden al hun artillerie en zware wapens verloren en slechts enkele tanks waren gespaard gebleven. De divisie werd heruitgerust, maar de verliezen waren zo hoog geweest dat de divisie niet meer op normale sterkte kwam. En tegen het Ardennenoffensief hadden ze nog steeds een tekort aan voertuigen en manschappen. De 12.SS werd de opdracht gegeven de Amerikaanse posities te Elsenborn onder de voet te lopen. Dan zouden ze over de Maas bruggen te Amay en te Engis naar Luik verder doorstoten. Door de veroveringen van de Kampfgruppe Peiper werd de 12.SS de opdracht gegeven het gat tussen Buellingen groter te maken zodat de reserve van Dietrich kon passeren. Buellingen werd herbezet, maar de slag rond Butgenbach werd een stalemate en de jonge grenadiers van de 12.SS leden zware verliezen. Vele tanks gingen verloren, meer dan ze zelf konden veroorloven. Ten Noord-Oosten van Butgenbach, was het verhaal hetzelfde met Kampfgruppe Kuhlmann van de 12.SS om door de Amerikaanse linies te breken. Door het hoge tijdschema werd het offensief een mislukking, Kampfgruppe Peiper die de verste opmars maakte moest terugkeren naar de Duitse grenzen nadat ze omsingeld en uitgebroken waren te La Gleize.

Panzer IV/70 Panzerjager of the 12./SS-Division "Hitlerjugend" tijdens het Ardennenoffensief

1 van de vele uitgeschakelde Panhters (ausf G) van de 12./SS Panzer Division "Hitlerjugend" te Rocherath 
(ten Oosten van Butgenbach)

Drie Jagdpanthers van de 506 schwere Panzerjager Abteilung onder bevel van de
12./SS-Panzer Division "Hitlerjugend" op de weg naar Butgenbach.

Hitler had het nog niet opgegeven en zond de uitgeputte overlevenden van de 12.SS naar Hongarije voor operatie Fruehlingsverwachen- de, komst van de lente. Budapest was in gevaar en Hitler kon het zich niet verloorloven de stad te verliezen.   De 8ste, 22ste en 33ste SS Divisions werden vernietigd in Budapest en nu in Maart was Hitler klaar om zijn laatste offensief te lanceren om de stad te heroveren. Deze keer was de hoofdrol weer weggelegd voor de Waffen SS, waaronder de 12.SS die nog atijd niet bekomen was van het Ardennenoffensief. De opdracht werd gegeven samen met de 1.SS Panzer Divisie op te rukken tussen het Balaton meer en het Valance meer en de bruggen te veroveren bij het Sio canaal. Dit objectief werd veroverd maar met zeer slechte weeromstandigheden, het begon vroeger te dooien en daardoor veranderde de bevroren grond in een modderpoel. Door het slechte weer zaten de tanks van de 1.SS en de 12.SS constant vast in de modder en daardoor vertraagde de opmars. In het dorpje Oedin-Pustza werd de 26ste Panzer Grenadier Regiment afgeslacht door Russische artillerie na enkele plaatselijke succesjes. De onvermijdelijke terugtrekking kwam en Hitler was woedend toen Russisch troepen Oostenrijk binnenvielen en daarna Duitsland. De resten van de 12.SS marcheerden naar het Westen om te voorkomen dat ze gevangen genomen zouden worden door de Russen. Op 8 Mei 1945 gaven ze zich over aan de Amerikanen te Enns. Er waren 455 overlevenden van een totaal van 21300 in 1944.

Het insigne van de 12.SS was een resultaat van een ontwerpwedstrijd gewonnen door Franz Lang, een stafofficier.  Het schild met aan de recherkantbovenkant een boogje duid aan dat het een Panzer Division is. De sigrune werd gebruikt op de Hitlerjugend banners. De sleutel vertegenwoordigt de officieren en NCO's van de Leibstandarte. De eikenbladeren (hier niet zichtbaat) duiden erop dat de Divisies bevelhebber, Fritz Witt in die tijd, het ijzeren kruis met de eikenbladeren gewonnen had.

Aantal ijzeren kruisen gewonnen door deze divisie: 15

Go back

Copyright Simon Vosters 1999-2000 ©